#1 non-binariteit heeft geen look

Vaak wordt non-binariteit geassocieerd met een androgyne genderexpressie en het zich afzetten van de genderexpressie die volgens de maatschappij bij je geslacht toegewezen bij geboorte past. Echter bestaat er niet zoiets als één manier om er non-binair uit te zien, alle vormen van expressie zijn mogelijk. Bovendien kan je niet op basis van hoe iemand eruit ziet afleiden hoe die persoon zich identificeert. Iemand die er volgens jou uitziet als cis vrouw, kan zich perfect identificeren als non-binair, net als iemand die er volgens jou enorm androgyn uitziet zich als man of vrouw kan identificeren. Het is dus belangrijk geen assumpties te maken over de identiteit van een persoon op basis van hoe die eruit ziet. 

#2 non-binair persoon kan zich ook met andere genderidentiteiten identificeren

Als non-binair persoon hoef je je niet enkel als non-binair te definiëren. Het is mogelijk (en dit komt zelfs vaak voor) dat non-binaire personen zich met meerdere labels identificeren: zoals bijvoorbeeld man en non-binair, genderfluïde en non-binair, trans en non-binair... Er zijn veel labels onder de non-binaire paraplu (genderfluïde, demigender, agender, genderqueer, xenogender…) waar veel mensen zich ook mee identificeren. Het is ook mogelijk om je niet te identificeren met het label non-binair specifiek, maar toch gebruik te maken van deze term omdat dit dicht aanleunt bij je identiteit en doordat de term wijd verspreid is het makkelijker maakt om over je identiteit te spreken. 

#3 niet alle non-binaire personen gebruiken die/hen/hun voornaamwoorden

Non-binaire personen kunnen eender welke voornaamwoorden gebruiken. We horen vaak over het gebruik van die/hen/hun, maar non-binaire personen kunnen er ook perfect voor kiezen om zij/haar/haar of hij/hem/zijn voornaamwoorden te gebruiken. Ook is er een combinatie van verschillende voornaamwoorden mogelijk. Sommige personen gebruiken zowel zij/haar/haar als die/hen/hun, of hij/hem/zijn en die/hen/hun, of gebruiken eender welke voornaamwoorden. Andere vaak gebruikte voornaamwoorden zijn hen/hen/hun en die/die/diens.

Er zijn ook personen die liever geen voornaamwoorden gebruiken en liever bij naam aangesproken worden, als personen die neovoornaamwoorden gebruiken, nieuw gecreëerde voornaamwoorden zoals bijvoorbeeld dee/dem/dijr, die nog niet eerder bestonden in de Nederlandse taal. Xenogender personen bijvoorbeeld kunnen door neovoornaamwoorden te gebruiken beter hun genderidentiteit reflecteren. 

#4 niet alle non-binaire personen identificeren zich als trans

Hoewel de term trans alle personen omvat wiens genderidentiteit niet overeenstemt met het geslacht dat hen werd toegewezen bij geboorte, hoeven niet alle non-binaire personen zichzelf te identificeren als transgender. Sommigen voelen helemaal geen connectie met het label trans. We kunnen trans dus het best zien als koepelterm waar iedereen die zich ermee identificeert welkom onder is. Trans staat in dit opzicht dus tegenover cis, personen wiens genderidentiteit wel overeenstemt met het geslacht dat hen werd toegewezen bij geboorte. Sommige non-binaire personen zetten zich echter ook af van dit onderscheid, en voelen zich niet cis of trans, maar staan hierbuiten, en dit is ook helemaal ok. Het belangrijkste hierbij is dat iedereen voor zichzelf kan beslissen bij welke labels die zich goed voelt.  

#5 niet 'niet trans' genoeg

Soms kunnen non-binaire personen het gevoel krijgen dat ze niet trans genoeg zijn om dit label te gebruiken. Zeker wanneer een non-binair persoon zorg zoekt, kan deze persoon angst hebben om niet als trans genoeg aanzien te worden. Of wanneer een non-binair persoon niet de traditionele trans ervaringen heeft (zware lichaamsdysforie, interesse in activiteiten typisch aan het andere gender, het van jongs af aan bewust zijn van je genderidentiteit, stabiele gevoelens over je identiteit,…), kan deze persoon toch dit narratief gebruiken om hun identiteit te bevestigen voor zichzelf of voor de buitenwereld. Echter moeten we ervan bewust zijn dat eender welke ervaringen van een trans en/of non-binair persoon een echte trans ervaring is. Men krijgt soms het gevoel dat er geen ruimte is voor fluïditeit of twijfel, terwijl dit zeker deel kan uitmaken van trans ervaringen1.  

#6 niet hetzelfde als intersekse

Het is belangrijk het verschil te kennen tussen non-binaire personen en intersekse personen. Intersekse personen worden geboren met variaties in geslachtskenmerken, terwijl non-binaire personen een genderidentiteit hebben die niet (enkel/helemaal) man of vrouw is. Het is mogelijk om je als intersekse persoon als non-binair te identificeren, en dus non-binair persoon te zijn met intersekse geslachtkenmerken maar dit is zeker niet altijd het geval. Bij intersekse personen gaat het over hun geslachtskenmerken, terwijl bij non-binaire personen gaat over hun genderidentiteit

#7 non-binariteit is geen trend/modeverschijnsel

Vaak wordt over non-binariteit gesproken als iets dat nu populair en trendy is, of dat “nu iedereen plots non-binair is”. Echter heeft genderdiversiteit altijd al bestaan, maar werd er doorheen de jaren een nauwer beeld van gender gecreëerd. Nu men terminologie heeft om deze gevoelens uit de drukken, meer mensen uit de kast durven komen en non-binaire personen meer zichtbaarheid krijgen, wordt het voor anderen ook gemakkelijker om hun identiteit te ontdekken en hier open over te durven zijn. Deze stijging in het aantal non-binaire personen is dus geen trend, maar kan eerder worden vergeleken met de stijging in het aantal linkshandigen nadat linkshandig zijn geen taboe meer was. 

In verschillende culturen zien we het concept van gender die niet mannelijk en vrouwelijk zijn terugkomen. Echter werden die ten tijde van kolonisatie vaak verdrongen en gestigmatiseerd, waardoor deze niet altijd even bekend zijn. 

#8 niet alle non-binaire personen ervaren dysforie

In de trans gemeenschap is er vaak sprake van een narratief van enorm ongemak te ervaren bij je lichaam, wat dan volledig wegvalt nadat je een medische transitie ondergaat. Lichaamsdysforie is iets wat voorkomt bij non-binaire personen, maar het is geen vereiste om non-binair te zijn. Sommige personen voelen zich oncomfortabel bij hun lichaam, sommigen helemaal niet, en anderen slechts af en toe. Dysforie gaat ook verder dan enkel ongemak bij het lichaam, maar gaat ook over hoe mensen naar je kijken en met je omgaan. Je kan ook dysforie ervaren doordat je merkt dat de persoon met wie je praat jou behandelt als een ander gender of verkeerde assumpties maakt. 

#9 niet alle non-binaire personen willen transgenderzorg

Er zijn verschillende misvattingen rond dit onderwerp. Sommige mensen gaan ervan uit dat non-binaire personen zeker een (medische) transitie moeten doormaken. Je hoeft echter geen transitie te doorgaan of te willen om non-binair te zijn. Anderen denken echter dat er geen opties zijn voor transitie voor non-binaire personen, wat ook niet klopt. Het is zeker mogelijk om als non-binair persoon voor een transitie te kiezen. Transitie is dus net als dysforie een mogelijkheid, maar geen vereiste. 

#10 non-binair zijn wil niet zeggen dat je niet kan kiezen

Er wordt soms over non-binaire mensen gezegd dat zij in de war zijn en niet kunnen kiezen tussen man of vrouw zijn, of dat zij trans man of trans vrouw zijn maar dit is net waar non-binariteit aan voorbij gaat. Het is perfect oké om je niet (helemaal/enkel) man of vrouw te voelen. Vaak kan het gegeven non-binair wel verwarrend aanvoelen voor mensen die dit niet zijn, maar dit wil niet zeggen dat non-binaire personen verward zijn, enkel dat andere personen beter geïnformeerd moeten worden. Het is dus niet oké om te beslissen voor een persoon hoe je die gaat aanspreken omdat je ervan uit gaat dat deze persoon toch gewoon verward is. 

#10 non-binaire personen zijn geen aandachtzoekers

Vaak worden non-binaire personen afgeschreven als personen die extra aandacht zoeken en zichzelf interessant of uniek willen maken. Dit klopt helemaal niet. Als non-binaire personen meer zichtbaarheid willen of mensen informeren over neutraal taalgebruik of voornaamwoorden, is dit niet uit aandachtzoekerij. Meer zichtbaarheid willen komt vanuit het jarenlange gebrek aan zichtbaarheid van non-binaire personen in de maatschappij, en wanneer personen wijzen op het belang van voornaamwoorden, is dit niet “om interessant te zijn”, maar om zich comfortabel te voelen met hoe zij worden aangesproken. 

#11 non-binariteit is niet "iets tussen man en vrouw"

Het gevoel tussen man en vrouw in te zitten, is een mogelijke beleving van non-binariteit, maar zeker niet de enige. Vele non-binaire personen voelen zich buiten het man/vrouw spectrum te staan, en er is veel diversiteit binnen de groep non-binaire personen. Zo kan je je bijvoorbeeld identificeren als agender (het niet ervaren van gender), genderfluïde (het op verschillende momenten verschillende genders ervaren), bigender (het ervaren van zowel een mannelijk als vrouwelijk gender), en nog zo veel meer. Het is belangrijk gender niet te zien als een continuum van man naar vrouw, maar als een heel spectrum. 

#12 niemand hoeft zich te bewijzen als non-binair persoon

Als een persoon zegt dat die non-binair is, dan is deze persoon non-binair. Een persoon hoeft zich niet anders te gaan gedragen of aankleden omdat die non-binair is. Sommige personen maken veel veranderingen door in genderexpressie nadat ze uit de kast komen, anderen blijven gewoon helemaal hetzelfde als voordien: beiden, of iets ertussenin, zijn helemaal oké. 

#13 een non-binair persoon hoeft zichzelf niet te verantwoorden

Als non-binair persoon verwacht de omgeving vaak van je om jezelf en je genderidentiteit aan hen uit te leggen. Dit kan echter enorm vermoeiend zijn, je hoeft jezelf niet telkens uit te leggen en te verantwoorden gewoon omdat mensen dit van je verwachten. Het is oké om hen een website, boek of filmpje door te sturen, of hen te vragen om zelf het begrip non-binair op te zoeken. 

#14 het juist gebruiken van voornaamwoorden is geen last

Non-binaire personen willen je helemaal geen extra last opleggen door je te vragen om de juiste voornaamwoorden te gebruiken. Wanneer je je vergist van voornaamwoord bij cis personen, excuseer je je toch ook gewoon kort, verbetert en gaat dan gewoon door? Dit kan helemaal hetzelfde bij non-binaire personen. Besef ook dat het over zoveel meer gaat dan een voornaamwoord. Het gebruik van het juiste voornaamwoord is niet enkel een detail of een formaliteit, het gaat over erkend worden in je identiteit, in wie je bent; dat je oké bent zoals je bent. Moeite doen om de juiste voornaamwoorden te gebruiken hoeft dus helemaal niet aan te voelen als last, maar iets dat je wil doen uit medemenselijkheid naar andere personen toe. 

#15 het is oké om te twijfelen aan je genderidentiteit

Voor sommige personen is het van jongs af aan duidelijk wat hun genderidentiteit is en of ze cis, trans of non-binair zijn. Voor anderen kan het ook eerder een zoektocht zijn naar welke termen en identiteit precies bij je past. Het is ook mogelijk dat een bepaalde identiteit nu bij je past, maar je binnen enkele jaren je beter voelt bij een andere genderidentiteit. Genderidentiteit is geen vaststaand gegeven, maar is iets dat in beweging is en in interactie staat met de omgeving. Het is ok om te onderzoeken, dingen uit te proberen en van mening te veranderen. 

#16 non-binariteit wil binaire genderidentiteiten (man/vrouw) niet afschaffen

Soms voelen mannen of vrouwen het non-binaire aan als een aanval op hun eigen identiteit, alsof niemand nog een binaire genderidentiteit mag hebben. Dit is echter niet de bedoeling. Non-binariteit vraagt enkel een bredere interpretatie van wat gender kan en mag zijn, en non-binaire personen willen erkend worden in hun identiteit, net zoals mannen en vrouwen dit willen. 

#17 non-binair is geen politieke term

Voor sommige non-binaire personen is hun identiteit ook een politiek statement, of hangt het samen met een ideologie dat het binaire denken wil doorbreken, echter kunnen we non-binariteit hier niet tot reduceren. Non-binariteit is in de eerste plaats een genderidentiteit, een persoonlijke en innerlijke beleving. Echter heeft non-binair zijn wel politieke uitdagingen, vandaar dat men dit snel als een politiek gegeven ziet.  

#18 non-binaire personen ervaren ook onderdrukking

Het is niet zo dat non-binaire personen geen onderdrukking ervaren op basis van hun genderidentiteit. Deze is uiteraard niet helemaal dezelfde als die van binaire trans personen, beide groepen hebben hun eigen uitdagingen. Een extra uitdaging voor non-binaire personen is vaak het functioneren in een samenleving die hun bestaan niet volledig erkent (zie: geslachtsregistratie) of geen veilige plek kunnen vinden, door het zowel niet op hun plaats voelen binnen de cis gemeenschap als binnen de trans gemeenschap. 

Laatst nagekeken op: .