Hoe vertellen aan (ex)partners?

Tijdens een bestaande relatie

Het kan lastig zijn om je gendervariante gevoelens, genderidentiteit of/en transitiewens te onderdrukken binnen een relatie. Verzwijgen hoe je je echt voelt en op je eentje door een zelfontdekking- en zelfaanvaardingsproces gaan, kost veel energie. Veel van je tijd en energie gaat naar piekeren, verbergen, vluchten, opzoeken, experimenteren,... Dit kan op termijn een last worden voor jou, maar ook voor je partner(s) en de relatie. Hiermee naar buiten komen t.a.v. je partner(s) vraagt moed en goede communicatie.

Mogelijks ben je bang voor de reactie. Zal mijn partner me nog aantrekkelijk vinden? Betekent dit het einde van onze relatie? Belast ik hier niet te veel ons gezin mee? Zal mijn partner zich niet bedrogen voelen en zich voor een voldongen feit gesteld zien? ... 

Vertel open over het ontstaan van de gendervariante gevoelens

Het is belangrijk om goed, open en eerlijk te communiceren. Praten met elkaar vanuit gevoelens, twijfels, angsten en kwetsbaarheden schept duidelijkheid en vertrouwen. Daarnaast is het nuttig uitleg te geven bij de eigen genderidentiteit vanuit jouw eigen gevoel: wat betekent trans zijn voor mij en wat vind ik hierin belangrijk? Iedereen vult de genderidentiteit, -expressie en eventuele transitie anders in. 

Naarmate je partner over meer informatie en kadering beschikt, kan het begrip en de betrokkenheid groeien. Je doet er goed aan om uit te leggen hoelang de gendervariante gevoelens reeds aanwezig zijn en wat (eventueel) maakt dat je deze gevoelens een tijdje alleen gedragen hebt. Probeer ook uit te leggen wat voor jou triggers waren om deze gevoelens voor een stuk toe te laten en je genderidentiteit te exploreren (en met je genderexpressie te experimenteren). 

Het is belangrijk om in een relatie het thema te blijven bespreken, en partner(s) voldoende te betrekken in de transitie. Anderzijds hoeft het transgenderthema niet continu of als enige onderwerp centraal te staan, en kan je aandacht hebben voor andere belangrijke thema’s in jullie relatie. Mogelijks ervaart je partner nog wat weerstand en roept het continu aansnijden van dit onderwerp op een gegeven moment frustraties op. 

Praat over het effect op jullie seksualiteit en intimiteit

Het is goed mogelijk dat je partner zich angstig voelt over het mogelijke effect van jouw coming-out op jullie romantische en/of seksuele relatie. Hierbij kan je het verschil tussen seksuele aantrekking en genderidentiteit uitleggen. Het is niet omdat je in transitie gaat of/en gendervariante gevoelens hebt, dat daardoor plots de aantrekking t.o.v. je partner verdwijnt. Het kan invloed hebben op jouw seksualiteitsbeleving en mee bepalen tot wie je je aangetrokken voelt, maar een transitie hoeft niet per se iets aan je seksuele/romantische oriëntatie te veranderen.

Viel je voordien op vrouwen? Dan is de kans groot dat je na je coming-out en in je "nieuwe" genderrol nog steeds op vrouwen valt. Het is dan niet zozeer je aantrekking die verandert, maar het label waarmee anderen naar jullie of jullie relatie verwijzen. 

Op zich staat je seksuele/romantische oriëntatie dus los van je genderidentiteit. We zien wel dat veel trans personen queer, bi, pan,... zijn of op termijn meer openheid en aantrekking te voelen voor mensen met verschillende genderidentiteiten. 

Jouw partner kan zich ook de vraag stellen wat de coming-out betekent voor jullie seksleven, of voor de eigen seksuele/romantische oriëntatie. Mogelijk kan je partner hierdoor aan de eigen seksuele/romantische oriëntatie beginnen twijfelen. Dit kan een onverwacht en lastig proces zijn. Praat hier vooral open over, deel verwachtingen en bezorgdheden en steun elkaar.

Jouw partner zou ook in vraag kunnen stellen of het gemeenschappelijke verleden wel oprecht was. Deze reactie is een eerste reflex, een bezorgdheid, waar best open en eerlijk op wordt geantwoord. Het is belangrijk hieraan erkenning te geven. Een eerlijke dialoog kan veel problemen uit de weg helpen.

Tijdens een nieuwe relatie of dateperiode

Mogelijks sta je aan het begin van een nieuwe relatie of bij het daten voor moeilijke dilemma's. Want (wanneer en hoe) vertel je een toekomstige date/partner over je trans-zijn? En wat/hoeveel vertel je dan? En wanneer? Voor een eerste date? Tijdens? Na enkele dates? Wanneer het serieuzer wordt? ... 

Je wil een faire kans krijgen en niet afgerekend worden op dat ene deel van je identiteit. Naast trans ben je uiteraard nog veel meer (ouder, sporter, milieuactivist, leerkracht, klassieke muziek liefhebber,...).

Mogelijks ben je bang dat je afgewezen, geobjectiveerd of gekwetst wordt omwille van je trans-zijn. Sommigen hebben jammer genoeg negatieve ervaringen hiermee gekend, waardoor dit hen belemmert in eerlijke en open communicatie. Andersom kan echter ook: men gaat net heel duidelijk het trans-zijn delen met potentiële dates/partners. Dit door bijvoorbeeld een trans vlaggetje of een verwijzing naar hun trans-zijn op te nemen in hun bio of voorstellingstekstje in een datingapp of social media account. Op die manier ben je meteen duidelijk en trek je enkel mensen aan die oké zijn met jouw trans-zijn. 

Weet dat open en eerlijk communiceren meestal een positief effect heeft op de prille relatie. Een transitie volledig verzwijgen en blijven verzwijgen is misschien niet het beste idee. Vaak komt je partner toch ooit iets te weten over je transitie verleden, en kan er daardoor een vertrouwensbreuk ontstaan. 

Zoek naar het juiste moment

Je bent niet verplicht om onmiddellijk voor of tijdens de eerste date een coming-out te doen. Je bent trouwens nooit iemand een coming-out verschuldigd. Het is een kwestie van zoeken waar je je goed bij voelt en wat voor jou het beste werkt.

Mogelijks wil je eerst iemand beter leren kennen voordat je vertelt over je trans-zijn. Dat is oké. Wees in ieder geval altijd voorzichtig als je via internet persoonlijke informatie prijsgeeft aan mensen die je nog niet offline hebt ontmoet. 

Misschien ben je bang dat jouw coming-out een zekere zwaarte aan het daten geeft. Het kan echter wel enorm opluchten om je kwetsbaar op te stellen en hier een liefdevolle reactie op te krijgen. Als jullie hier bij aanvang goed over kunnen praten en er is wederzijds respect, begrip en belangstelling dan brengt dit jullie emotionele band wellicht naar een hoger niveau. Het kan de start zijn van diepe liefdevolle gesprekken. En het hoeft ook helemaal niet zwaarbeladen te zijn. 

Je kan het altijd proberen met een zekere luchtigheid te brengen. Je kan dan bijvoorbeeld aangeven dat het een levenstransitie was, net zoals vele andere levenstransities in je leven (scheiding, veranderen van job,...) Bovendien ervaart niet elke trans persoon de transitie of genderzoektocht als een zwaar en moeilijk proces. Velen kiezen er zelfs voor om geen coming-out moment vast te leggen, maar wachten tot het thema aan bod komt, zodat ze hier op kunnen inpikken. Vaak voelt dit ongedwongener aan en is het minder stresserend en plechtig dan een coming-out moment. 

Hieronder kan je zien hoe Kasper aan Astrid vertelde dat hij trans is. 

Wanneer jouw partner (of een ex-partner) nood heeft aan ondersteuning en informatie kan worden verwezen naar deze specifieke pagina’s voorExterne link partners en ons partnerprojectExterne link.

Tips

• Lees de algemene tips om over jouw genderidentiteit te vertellen.
• Durf direct, open en eerlijk te communiceren.
• Weet dat iets intiems delen de emotionele band kan versterken.
• Vermijd een coming-out tijdens een ruzie.
• Gun je (ex)partner(s) tijd.
• Ga nooit over je grenzen en/of die van je partner(s).
• Verwijs je partner(s) door naar onze pagina's voor partnersExterne link
• Plan iets ontspannend in na een coming-out.