Visie op hervorming geslachtsregistratie

Samen met collega’s aan UGent en UZ Gent schreef onze coördinator mee aan een reeks suggesties voor de hervorming van de geslachtsregistratie, op vraag van minister Vincent Van Quickenborne. Dat advies is nu ook te lezen in Tijdschrift voor FamilierechtExterne link. In ons advies suggereren we o.a. het volgende:

• We adviseren om geslacht/gender niet langer te beschouwen als element van de burgerlijke staat. Geslacht/gender zijn dus niet langer deel van iemands juridische identiteit en verdwijnen van de geboorteakte. 
• Betekent dat dan ook het einde van de geslachtsregistratie? Niet helemaal. We stellen voor om eerst een onderscheid te maken tussen geslachtskenmerken en genderidentiteit. Beide hoeven niet te overlappen en zijn voor andere doeleinden geschikt.
  • Geslachtskenmerken kunnen dan worden opgenomen bij de geboorte in het e-patiëntendossier als belangrijke medische informatie. Dat hoeft zelfs niet op binaire (M/V) wijze te gebeuren. De registratie laat ook toe dat nog steeds gerichte preventieve medische onderzoeken kunnen plaatsvinden (bv. met het oog op kankerpreventie).
  • Genderidentiteit kan dan vrijwillig worden geregistreerd in het Rijksregister wanneer die identiteit zich manifesteert. De registratie verdwijnt wel als visueel of elektronisch leesbaar element van de ID-kaart. Wij stellen een uitstel van genderregistratie voor tot minstens 12 jaar (op die leeftijd is ook een verandering van voornaam mogelijk voor trans jongeren, maar dat kan ook tot aan de meerderjarigheid (18 jaar).
• Welke opties zijn mogelijk voor die registratie van genderidentiteit? Wij stellen vrouw/man/X/anders voor (al zijn ook nog andere opties denkbaar). Een aanpassing van deze registratie moet vlot en onbeperkt kunnen. Op die manier beantwoordt de hervorming ook aan de rechtspraak van het Grondwettelijk Hof. 
• Ook de voornaam moet vanaf 12 jaar eenvoudig kunnen gewijzigd worden wanneer die niet is overeenstemming is met de genderidentiteit. Wij adviseren ook hier een procedure gebaseerd op een eenvoudige verklaring bij de burgerlijke stand, die niet gekoppeld is aan de eventuele genderregistratie. De ambtenaar van de burgerlijke stand hoeft ook niet langer te controleren of de gekozen naam wel in overeenstemming is met de genderidentiteit.
• Wij adviseren niet alleen een juridische hervorming. De binariteit moet niet enkel in het recht, maar in de volledige samenleving doorbroken worden. Ook consultatie van alle stakeholders is noodzakelijk.