Wat kan werken?

Open communicatie

Communicatie is essentieel voor het gezond functioneren van relaties in het algemeen, maar in het bijzonder voor koppels die door een transitie gaan 1 2 . Goede communicatie betekent het bespreken van de veranderingen die een transitie met zich meebrengt en wat dit met jullie als koppel doet. Deze communicatie mag eerlijk en direct zijn3 . Doorheen communicatie kan de partner actief bij het proces betrokken worden, wat hand in hand kan gaan met de zoektocht naar een nieuw evenwicht in de relatie. Dit proces leidt tot een toename in verbondenheid en een sterkere relatie 4  5  . Open communicatie kan ook de seksuele ervaringen positief beïnvloeden.

Overleggen en rekening houden met elkaars tempo

Uit het partnerproject blijkt dat er binnen het koppel een duidelijk verschil in tempo kan zijn. De partner worstelt met tegenstrijdige en complexe emoties rond het thema, terwijl een trans persoon er al een periode van reflectie en beslissingsvorming op heeft zitten, en vaak sneller klaar is voor een volgende stap. De relatie het meest kans op slagen, indien de trans partner elke stap binnen een transitie aftoetst en openlijk bespreekt. Vele partners geven aan dat het vertragen van de transitie en de ruimte krijgen om te wennen aan het idee noodzakelijke factoren zijn om als koppel de transitie te doorstaan.

Compromissen

Voel je als partner dat je niet volledig mee kunt in het verhaal? Geen erg. Je hoeft niet te kiezen tussen een transitie of een relatiebreuk. Ga via open communicatie en een creatieve geest op zoek naar compromissen. De ervaringen uit het partnerproject leren dat heel wat koppels daar in slagen. Geef beiden op een respectvolle en integere manier jullie wensen en grenzen aan. Misschien komen jullie tot een werkbare middenweg: bijvoorbeeld enkel omkleden binnenshuis, gesprekken met de psycholoog maar geen hormonen, hormonen maar geen operatie, een nieuwe snit maar geen medische stappen,... Wie weet vinden jullie als koppel een nieuw evenwicht waarbij je je klaar voelt om de trans identiteit een plaats te geven in de relatie.

Praat erover met anderen

Uit onderzoek blijkt dat ondersteuning van vrienden en familie een belangrijke positieve factor is voor partners4Externe link 5Externe link. Deel het verhaal (in overleg met je partner) met vrienden of familie die je vertrouwt. Wil je het liever nog niet delen met bekenden? Praat erover met andere partners van het partnerproject, op het TIP of met een psychische hulpverlener. Contact met anderen kan ervoor zorgen dat je je minder alleen en geïsoleerd voelt, dat je ervaringen kunt uitwisselen en steun en hulp bij elkaar kunt vinden. Een goede zelfzorg draagt bij tot een hoger welbevinden, een betere kwaliteit van leven en meer welzijn voor jou, je partner en jullie omgeving.

Zie de positieve gevolgen

Een transitieproces kan ook heel wat positieve gevolgen met zich meebrengen. Onderzoek toont aan dat partners hun kijk op gender verbreed hebben na de transitie. Ze zien gender niet langer als een dichotoom construct maar als een psychologisch en sociopolitiek concept6 . Daarnaast leidt de transitie tot meer vrijheid in hun eigen genderexpressie. Men staat ook meer stil bij de privilege van cisgender persoon te zijn. Sommige partners geven een toename van persoonlijke groei aan en gebruiken de transitie om hun eigen genderervaringen beter te begrijpen 7 .

Bepaalde koppels – lesbische koppels die zich na transitie als heteroseksueel koppel presenteren naar de buitenwereld - ervaren voor het eerst de privileges van een heteroseksueel koppel in onze heteronormatieve samenleving 8 9 . Zo moeten ze bijvoorbeeld tijdens het boeken van een reis niet langer stilstaan bij de vraag of de reisbestemming wel veilig is voor lesbiennes. Volgens ander onderzoek leidt de transitie tot meer zelfvertrouwen en een positiever lichaamsbeeld van de trans partner, wat dan weer een positieve impact heeft op de seksuele relatie 10 . Het algemeen welzijn van de trans persoon neemt toe na transitie waardoor ook de relatietevredenheid stijgt 11 . In diezelfde lijn geven de partners uit het partnerproject aan dat de trans persoon rustiger is geworden. Zo genieten ze er van om hun trans partner te zien stralen na de transitie. “Mijn partner is helemaal open gebloeid en straalt. Dit doet me deugd.”