Waarom wel/niet vertellen?

Een coming-out of (nog) niet: de keuze is aan jou

Er kunnen meerdere redenen zijn om anderen al dan niet te vertellen over je gendervariante gevoelens, genderidentiteit of/en transitiewens. Het is voor iedereen anders welke aspecten of redenen het zwaarst doorwegen of waar het meeste nadruk op ligt. Op basis van al deze redenen kan je een keuze maken om wel of niet over je genderidentiteit te vertellen. Iemand anders mag je nooit dwingen tot een coming-out, of je 'outen' zonder jouw medeweten en goedkeuring. 

Neem de regie in handen en kies zelf of/hoe/wanneer/bij wie je een coming-out doet. Je kan uiteraard steun zoeken bij een hulpverlener, vriend, familielid, leerkracht,... die samen met jou een coming-out kan voorbereiden. Soms kan het ook fijn zijn wanneer iemand anders - mits toestemming - in jouw plaats bepaalde mensen inlicht.

Het wel of niet vertellen kan afhangen van de context, waarbij je in sommige contexten wel iets wil delen over je gendervariante gevoelens, genderidentiteit of/en transitiewens en in andere (nog) niet. Respecteer je eigen tempo en maak hierin geen overhaaste of impulsieve beslissingen. Dat kan soms voorkomen wanneer je bijvoorbeeld net op een nieuwe werkplek of school start. Mogelijks krijg je dan het gevoel dat je deze 'nieuwe' start moet aangrijpen om een coming-out te doen of/en wordt er door anderen op aangedrongen. Het klopt dat dit een ideaal moment kan zijn, men leert je immers kennen onder je nieuwe naam, huidige expressie,... maar laat je hierdoor niet opjagen. 

In de westerse, meer individualistischere samenleving heerst een coming-out discours. Dat wil zeggen dat je wordt aangemoedigd om overal en bij iedereen jezelf te zijn. Jij bent de eigenaar over jouw identiteit en wat je hierover wil delen met anderen. In meer conservatieve of collectivistischere samenlevingen heeft de gemeenschap een veel grotere invloed op je identiteitsvorming, en is het niet altijd mogelijk om overal en bij iedereen jezelf te zijn. Jouw persoonlijke veiligheid en integriteit primeren steeds op een coming-out. 

Soms kiezen trans personen er bijvoorbeeld bewust voor om hun grootouders, geliefden die op sterven liggen,... niets te vertellen over hun gendervariante gevoelens, genderidentiteit of/en transitiewens. Ze redeneren dan dat deze mensen in een andere generatie opgroeiden, dat ze er geen boodschap aan hebben,... en mogelijks verdrietig, afwijzend of verward zullen zijn na een coming-out. Oudere, zieke of stervende mensen kunnen echter vaak verrassend uit de hoek komen. Meestal bouwden ze een grote maturiteit en relativeringsvermogen op en hebben ze een 'take me or leave me' mentaliteit, waardoor ze net vaak heel begripvol reageren.

Het is perfect oké om alles nog even voor jezelf te houden en/of selectief te zijn in wie je hierover vertelt en wie niet. Houd er natuurlijk rekening mee dat heel wat juridische, medische of/en sociale wijzigingen zichtbaarder worden tijdens een transitie. In tegenstelling tot bijvoorbeeld je seksuele/romantische oriëntatie kan je een transitie niet zo makkelijk verborgen houden. Voorts is het ook erg fijn om steun en begrip bij anderen te vinden, zodat je je niet of minder geïsoleerd voelt.

Wanneer je graag een coming out wil doen, maar je angstig voelt, kan het helpen om eens na te denken over een mogelijk plan van aanpak. Ook kan je steeds terecht bij organisaties zoals LumiExterne link of Transgender InfopuntExterne link als je nood hebt aan een gesprek hierover.

Mogelijke redenen om anderen niet te informeren

• Ik ben er (nog) niet klaar voor: ik voel me onzeker en wil mezelf beschermen
• Ik vind het niet nodig en heb er geen zin in
• Ik ben bang voor vooroordelen, negatieve reacties, geroddel, geweld, stigma,…
• Ik wil (ervaren) moeilijkheden, vernederingen en discriminaties voorkomen/oplossen
• Ik ben loyaal: ik wil niemand kwetsen of choqueren
• De omgeving/cultuur/religie zal het niet toelaten
• Een afgeronde transitie: ik identificeer me niet langer als trans
• …

Mogelijke redenen om anderen wel te informeren

• Ik wil mezelf zijn
• Ik wil me niet langer angstig, depressief of beknot voelen
• Ik ben eerlijk en open, met mezelf en anderen want ik kan niet leven met een geheim
• Ik wil begrepen, erkend en aanvaard worden
• Ik geloof in mezelf
• Ik wil kunnen vertellen over (fasen in) mijn eigen leven
• Ik zoek steun voor tijdens/na de transitie
• Ik zou graag lotgenoten/gelijkgezinden kunnen ontmoeten
• Ik zal eindelijk toekomstdromen kunnen najagen
• Ik wil heteronormativiteit en stereotypen doorbreken door een rolmodel te zijn
• Ik wil als trans of queer gezien worden
• …

Wanneer je geen keuze hebt

Wanneer je juridische (officiële wijziging voornaam en/of geslachtsregistratie) en/of medische stappen (hormonen, chirurgie,...) zette, kan het zijn dat het duidelijk wordt dat je trans bent zonder dat je hier zelf voor kiest. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn bij het inkijken van je medisch dossier, of bij het huwen. Sommige trans personen zijn ook niet zo passabel qua uiterlijk of/en stem, waardoor ze door anderen geïnterpreteerd worden als trans. Dit kan niet prettig en zelfs confronterend zijn, maar probeer zeker voor jezelf duidelijk te hebben dat je verleden niet bepaalt wie je bent. Ook kan het helpen om personen bij wie je je comfortabel voelt op te zoeken en hen eventueel te vragen om mee te gaan naar plaatsen waar dit kan voorkomen. Ook kan je voordien of nadien dingen doen die je rust bieden, zoals bijvoorbeeld luisteren naar muziek, sporten,...

In de context van verzekeringen is het aangewezen steeds eerlijk te zijn over eventuele geplande operaties of verkregen diagnose van genderdysforie of genderincongruentie wanneer je een verzekering afsluit en dus een medische infofiche invult. Indien achteraf zou blijken dat je een behandeling of diagnose verborgen hield, mag de verzekeraar namelijk bepaalde terugbetalingen alsnog weigeren.

Tips

• Ontwijk de eventuele druk van anderen en maak een persoonlijke keuze
• Weet dat je bij verschillende organisaties terecht kan voor een gesprek
• Vertrouw erop dat zelfonthulling went, het wordt makkelijker doorheen de tijd
• Wees je ervan bewust dat je niet "minder trans" bent omdat je niet uit de kast bent